Siyanür Katiliniz Olacak!

[pomaklar.com]

Uzun zamandır uluslararası sermaye doğa ve insan felaketlerine yol açma uğruna ve bir gram altın için tonlarca metreküp toprahı ve civarda yaşayan insanların sağlığını tehdit etmekten geri durmuyor.Herşey uluslararası sermayenin kasalarına biraz daha fazla dolar aktarmak için yapılıyor.
Türkiyede pek çok noktada buna karşı direnişler söz konusu oldu. Çanakkale ili Biga ilçesi Elmalı ve civar köylerinin olduğu alanlarda siyanürle altın arama çalışmaları yapılmaya başlandı. Sondaj çalışmaları dışında işletme kurma aşamasına geldikleri gözlemlenebiliniyor.
Yakın gelecekte doğanın ölmesi,köylülerin kentlere göçmesi yada köylerinde kaldıkça siyanürden doğan etkilerle zaman içerisinde kanser hastalığı tanısıyla ölmeleri kaçınılmaz bir son olmaktadır.Bunları tespit etmek için çokta kahin olmaya gerek yok.Zira siyanürle altın aramanın doğaya ve insanlar averdiği zarar maddi değerle ölçülemiyecek oranda yüksektir.Tüm bunlara dur diyebilmenin tek ve yagene yolu topraklarına sahip çıkmaktan geçmektedir.
Yazımın esas konusu olan Biga bölgesinde ve özellikle Pomak köylerinin bulunduğu bölegelerde siyanürle altın arama işlemlerinin yoğunlaşmasına ve gelişen sürece değinmeden önce,altın arama ve siyanür etkileri ,artışı ve eksilerini biraz aktarmakta fayda var.

Siyanür nedir?

Siyanür, altın gümüş ve diğer metallerle bağ yapar(etkileşir) ve bu nedenle madencilikte kullanılmaktadır. Siyanür katı haldedir,katı halde de depolanır ve taşınır. Katı siyanür suda çözündüğünde zehirli siyanür gazı açığa çıkmaktadır.Doğaya ve insana olan tehlikeleri burda ortaya çıkmaya başlamaktadır.

Siyanür dünya üzerindeki en zehirli bileşiklerden biridir. Az mıktarları dahi insan ve diğer canlı türlerinin çoğu için zehirlidir. Bunca zehirli olmasının temelinde diğer bileşiklerle tepkimeye girerek normal biyolojik aktiviteleri sekteye uğratma kapasitesi vardır. İkinci dünya savaşı sırasında Nazi toplama kamplarında biyolojik silah olarak da kullanılmıştır. Renksiz olan siyanür gazinin kokusu acı badem kokusunu andırır. Zehirli etkisi anlık ve akuttur(hızlı), etkisini gösterdikten sonra ise çok az iz bırakır. Bu nedenle bir maden kazasından sonra ne miktarda ve hangi tip siyanürün doğaya yayıldığını analiz etmek güçtür.
Altın madenciliğinde kullanılan serbest siyanür en zehirli siyanür formudur. Meta-siyanür bileşikleri ve bunların yıkım ürünleri, her ne kadar serbest siyanürden daha az zehirli olsa da, doğada kalıcı olabilir. Bu kalıcı yıkım ürünleri serbest siyanürün anlık zehirli etkisine ek olarak uzun dönem etkiler yaratır.

Siyanürün altın medenlerinde kullanılma işlemi:

1. Cevher maden çukurundan vinç kürekleri yardımıyla kazılarak çıkarılır.
Bu çukurların bazıları tamamlandığında çapı 300 metreyi ve derinliği 1.5 kilometreyi bulur.
2. 200 ton toprak işlendiğinde 1 ons altın elde edilebilmektedir. Büyük yığınlar halinde istiflenen atık toprak, toprağa ve yeraltı suyuna asitli bileşikler ve ağır metaller sızdırma tehlikesi yaratır.
3. Çıkarılan cevher tümseğin tepesine taşınır ve burada buldozer yardımıyla düzlenir.
4. Zayıf bir siyanür çözeltisi tümseğin üzerine püskürtülür ve altını cevherden ayırarak yığından sızar..(Tabiki bu arada siyanürle arıtma işleminden etkilenen toplarca toprak doğaya terkedilir).
5. Altın içeren çözelti havuzlarda toplandıktan sonra bir rezervuara aktarılır.
6. Altınlı çözelti işleme tesisine pompalanır.
7. Altın elde edildikten sonra siyanürlü çözelti tekrar kullanılmak üzere bir tanka aktarılır.
8. Saflaştırma işleminden sonra altın külçe haline getirilerek ticari meta haline getirilir. Altının yüzde 80’i mücevher yapımında kullanılırken geri kalanı elektronik eşyaların yapımında kullanılır veya yatırımcılar tarafından satın alınır.

Siyanürleme yöntemiyle altın üretim tesislerinde, uygulanan yöntem ve proses türlerine göre tesisten çıkan siyanürlü atıkların, tabanı geçirimsizleştirilmiş gölet türü alanlara doğrudan pompalanması ve sıvı fazın bir kısmının tesise gönderilerek kullanılmasının amaçlandığı gölet yöntemi yaygınlık oranıyla uygulanmaktadır. Depolama göletlerinin tabanı,teknik olarak toprağa sızıntıyı engellemek için geçirimsiz bir tabaka ile kaplanması gerekmektedir,oda ne derce kurallara uyulacağını ve gözünü para hırsıyla bürümüş sermayenin bu depolama işlemi için ayrıca masraf yapabileceğine sizler inanırmısınız bilemem,ama ben inanmam. Buna rahmen gölet tabanı kil kullanılarak sağlamlaştırılsa bile ,bu kil tabaka fazla basınç altında veya bir yer sarsıntısı esnasında kırılabilmekte ve siyanürlü atıklar çevreye yayılabilmektedir.Ülkemizin deprem kuşağında olduğu gerçeğinden yola çıkarak siyanürlü atıkların doğaya karışma ihtimalini dahada güçlendirmektedir. Kil kullanımının tehlikelerine karşın önerilen bir diğer geçirimsiz malzeme ise “geomembrane”dir. Fakat bu malzemenin de sabit basınç altında %0,0 1’e yakın oranlarda sızdırma yapabileceği üretici firmaların broşürlerinde yer almaktadır. Atık depolama göletinin boyutları düşünüldüğünde, bu sızdırma oranının dahi her gün 100’lerce metreküp atığın toprağa ve yeraltı sularına karışmasına neden olacağı görülecektir.Göletlerde bir sızıntı meydana geldiğinde siyanür suyollarına sızmaktadır.

Bu tip kazaların onlarca örneğini vermek mümkündür.

- Filipinlerde Surigao del Norte altın madeninde barajın temelinde yenilme olunca 500 000 m³ zehirli atık tarım alanlarına yayıldı.
- Kırgızistan’daki Kumtor altın madenine siyanür taşıyan bir kamyon Barskun nehrine uçtu. Zehir 8 km sonra Orta Asya’nın en büyük kaplıcalarının bulunduğu noktada İssik Gol’üne ulaştı.
- Filipinlerde Surigao del Notre altın madeninde yıpranan bir borudan atık çıkışı sonucu yine bir kaza meydana geldi. 700 000 m³ zehirli çamur tarlalara yayıldı.
- Romanya’da Baia Mare altın madeninde aşırı yağışlar sonucunda baraj taşıp yırtılınca 100 000 m³ siyanürlü akışkan Tizsa ve Tuna ırmaklarına boşaldı.
- Endonezya’da Grasberg altın madeninde baraj taştı. Amungme yerlilerinin köyleri zehirli çamur istilasına uğradı.
- Gana’da Whassa bölgesindeki altın madeninde 15 gün ara ile iki baraj hasar görüp çevreye boşaldı. Asuman nehrinin büyük bir bölümünde yaşam bitti.
- Nevada’da binlerce hayvan siyanür zehirlenmesinde oldu.
- Şili’de 14 atık barajının 10’unda deprem sonrası çatlak sonucu sızıntı sonucu 22 insan yaşamını yitirdi.
- Batı Virginia’da yoğun yağmurlar sonucu atık barajı çöktü 155 kişi öldü!
- Papua Yeni Gine’de 2100 m’lik dağ tıraşlandı yoğun yağmur sonrası siyanürlü toprak aktı ve yöre halkı başka yerlere göç etmek zorunda kaldı. Aynı firmanın siyanür taşıyan gemisi battı ve deniz yaşamına ciddi zararlar verdi.
- Guyana’da zehirli atık havuzu patladı. 2 gün içinde ülkenin iki büyük nehrine 4milyar ton atık çamur karıştı.
- Güney Colorina’da yağmur sonucu süzme altın rezervi çöktü, on binlerce balık ve canlı oldu.
- New Mexico’da tehlikeli atık alanında yapılan tetkikler sonucu 800’den fazlasında sızıntı saptandı.
- Ekvator’da maden bölgesinde meydana gelen heyelan neticesinde 300 kişi, Nobnibya’da 100 kişi öldü.
- Brezilya’da altın çıkarılmasını reddeden ilkel bir kabilenin 16 genç erkek üyesi maden işçileri tarafından öldürüldü.
- Bolivya’da maden artığının aşağıya kayması sonucu yüzlerce insan öldü.
- İdoha’da tonlarca atığın havuzlardan çevre sularına karıştığı tespit edildi. 1200 Kızılderili yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kaldı.
- Güney Afrika’da siyanürlü havuz yağmurlar nedeniyle taştı ve 150 kişi öldü.

Yani herkezin çok net anlayacağını inandığım gerçek ,bu liste uzadıkça karşımızdaki çalışmanın öyle basit bir altın madeni çalışması olmadığını bize göstermektedir.Bu tarz çalışan altın madenleri doğamızın şimdiki ve bizlerin gelecekteki katilleridir.Buna bu gözle bakmak zorundayız .

Evet Çanakkale nin Biga ilçesi Elmalı Köyünde (Pomak Köyü) bir süredir altın arama çalışmaları yapıyor.Bu aramalardan 12-13 köyün topraklarını etkileyecek. Neredeyse hepsi Pomak köyü. Ayrıca Biga ilçesinin ve köylerin içme suyu havzası da bu topraklarda bulunuyor.
Biga halkı kendisini öldürmeye gelen AES Maden Sirkitene boyunmu egecek?
Doğada ve insanlık tarihinde ve hemen hemen her devlet hukukunda da bir madde vardır,canınız tehlikedeyse ve sizi öldürmeye çalışıyorlarsa, meşru müdafa hakkınız vardır.Biganın onurlu halkıda meşru savunmasını kullanacak ,kendisini öldürmeye gelen AES Maden Sirkitene karşı mücadelesini yürütecektir.

Bu meşru davalarını yürütmek için Elmalı Köyün de ve yörede yaşayan halktan oluşan Altına Hayır Komitesi oluşturdu.Ve bu pazar günü köyde Çevre Derneği,Eğitim- Sen,Tarım-Orman-Şen ve diğer katılımcılarla birlikte çok yoğun katılımın gösterildiği bir etkinlik düzenlendi.

Bu 1. derecede Pomak köylerinin ve Biga halkının sorunuymuş gibi gözüksede aslında hepimizin ortak sorunudur. Bir yandan topraklarımız, havamız, suyumuz katledilirken ,diğer yandan sermaye babalarının halkımız üzerinde kurduğu tahakküm artmakta. Eğer AES Maden Şirketi gibi güçlerin onu kesmezse o köylüler kısa süre içinde kendi topraklarında köleleşecekler. . Elmalı Köyünde gerçek bir halk hareketi ve direnişinin örneği sergilenmekte.

Trakyalılar çok iyi bilir Ergene nehrinin sanayileşmeyle ne hale geldiğini.Özellikle trakya halkı buna sahip çıkmalı, yeni Ergeneler olmasın demelidir! Trakyanın incisinin nasıl zehir saçan bir hayatı tehlikeye, tehdide döndüğünü gördük, yaşıyoruz…
Altın arama tekniği doğayı hunharca tahrip eden, 1 gram altın için 1 metreküp toprağı çok yüksek basınçlı su ile eritip akıtan bir barbarlıktır. Elmalı’da katliam olmasın. Çevre köyler kendilerine iş güç gelir çıkacak zannetmesin! Ergene havzasındaki yüzbinlerin sefaletine baksın.

Altın madenine sıcak bakan köylülerde olabilir ve sizlere şunu diyeceklerdir:”… İlk olarak siyanür altın aramada değil, altını ayrıştırmada kullanılıyor. İkinci olarak altın topraktan değil kayadan çıkarılıyor. Yani maden sahasındaki toprağa siyanür döküldüğü falan yok sadece elde edilen kayalardan altını ayrıştırmak için kullanılıyor. Kullanılmış siyanür, arıtma işlemine tabi tutulduktan sonra tekrar havuzlara aktarılıyor…” Türkiyede böylemi yapılacak ve koca koca kilometrekare yeşillik ve ormanlık alanların altın çıkarma işleminden sonra ne hale geleceğini sizler tahmin edin.Çünki bu tarz altın arama faalliyetleri filmlerdeki gibi yer altına inilip yapılmıyor,açık havzalar şeklinde bütün alan toprak kazılıyor ,bu topraktan altın siyanürle ayrıştırma yapılıyor,bu bile başlı başına doğa katliamı değilde nedir?
Yukarıda ayrıştırma işleminden sonra yaşanabilecekleri yazmıştık zaten.Sizler hala bu kandırmacaya inanacakmısını?
Şunu çok iyi bilmeliyiz .
O kazmalar, mezar kazmaktadır! Altın kazmaları geriye dışkılarını ve harap olmuş bir enkaz bırakır.Bu mezar soyucuları çevrelerinde iş imkanı da yaratmaz.İstedikleri cevheri alır, geriye pislik ve yıkım bırakır, çeker giderler.Sırtlan sürüleri gibi bir enkazdan başka enkaza…

Maden şirketleri bizleri ,doğamızı,köylerimizi öldürmeye geliyorlar ve işleri bitincede çekip gidecekler.Hiçkimse sanmasınki orda çalışarak bölge ekonomisine katkı şahlanacak.Belki kısa vadede bir maaşa köleleştirilmeye razı olanlar olabilir, ama bu neyin karşılığında?
Çocuklarınızın gidebileceği ,dağlarında gezebileceği,ırmaklarında oynayabileceği bir köyleri olmayacak.
Ve yine çocuklarınızın boynuna sarılacağı bir dedeleri,nineleri olmayacak yada hepsini hastanelerde kanser hastalığını yenmek için uğraşırken görecekler.
Sizler, büyükler,hiçbir zaman torunlarınızın o küçük ,narin ve tertemiz ellerinden tutupta köyünüzün yeşil doğasında gezdiremiyeceksiniz.
Peki neden tüm bunlar neden?
Kim için?
Ne için?
Kendi kiralık katilinize kölelik yapıpta, çocuklarınızı ve torunlarınızı öldürmesine nasıl izin vereceksiniz?

İbrahim Kenar./ Mart / 2011
http://pomaknews.com/?p=4197