Biga'da 93 Muhacırı Köylerin Kurulması

[pomaklar.com]

BİGA’DA 93 MUHACIRI KÖYLERİNİN
KURULMASI:


Çanakkale ili Biga ilçesinde toplam 113 adet yerlesim yeri vardir. Bunlardan 6’si belediye (Biga, Karabiga, Gümüsçay, Kozçesme, Balikliçesme, Yeniçiftlik), geri kalan 107’si ise köydür. Bu belde ve köylerin büyük çogunlugu, asagida ayrintilariyla görecegimiz gibi, “Doksanüç Harbi” olarak bilinen 1877-78 Osmanli-Rus Harbinden sonra Bulgaristan’dan gelen kendilerine kisaca “Doksanüç Muhaciri” denen göçmenlerce kurulmustur.
Biga’da Doksanüç Muhaciri olan bu köylerin nasil kuruldugu konusunda bildigimiz kadariyla yapilmis bir çalisma yoktur. Iste bu bildiride biz bu eksikligi bir ölçüde de olsa gidermeyi amaçliyoruz. Süphesiz, böyle bir çalismada yapilmasi gereken sey, Biga’daki bütün Doksanüç Muhaciri köylerinin tek tek nasil kurulduklarini kisaca inceleyip, bunlarin arasindaki kuruluslari bakimindan benzerlik ve farkliliklari tespit etmek ve o dönemde bir muhacir köyünün kurulmasi konusundaki bagintilari ortaya çikarmaya çalismaktir. Böyle bir çalismanin yapilabilmesi için ise öncelikle her köy için yapilmis monografik çalismalarin bulunmasi gerekir. Ancak bilebildigimiz kadariyla Biga köyleri hakkinda yapilmis monografik çalismalar hemen hemen yok gibidir. Böyle monografik çalismalar olmayinca, köy çalismalarini ilk elden yapmak gerekmektedir. Bu tür çalismalari yapmak çok zordur. Ülkemizde mahallî arsivler ya yoktur, ya çok zayiftir, varsa da bunlara ulasilmasi fevkalade güçtür. Böyle olunca çalisilan her köy konusunda bizzat o köye gitmek, sözlü kaynaklara basvurmak gerekmektedir. Sözlü kaynaklara basvurmak da çok saglikli bir yöntem degildir. Bugün Doksanüç Muhaciri köylerde en yasli kisiler dahi Türkiye'de dogmus kisilerdir. Bu köylerdeki en yasli kisiler dahi asil göç eden kisilerin çocuklari veya torunlaridir. Bunlarin dedelerinin nereden, nasil ve ne zaman geldikleri konusunda verdikleri bilgilerin güvenirliligi fevkalade sinirlidir.
Bu bildiride Biga’daki köyler hakkinda genel bilgiler verilecektir ve bu sekilde, Biga’daki muhacir köyü olgusu kisaca gözler önüne serilmeye çalisilacaktir.

1. Biga’nin Köyleri
Önce asagida Tablo 1’de Biga ilçesindeki yerlesim yerlerinin (ilçe merkezi, belde ve köylerin) bir alfabetik listesi verilmistir. Bu tabloda her yerlesim yerinin (köy veya beldenin) isminin hizasinda, o köyün/beldenin etnik özelligi, ne zaman kuruldugu, kurucularinin nereden göç ettigi hakkinda kisa bilgiler vardir. Tabloda yer alan “muhacir” terimi, bütün göçmenleri degil, 1877-78 Osmanli-Rus Harbinden (Doksanüç Harbinden) sonra Bulgaristan’dan Biga’ya gelmis olan anadil olarak Türkçe konusan Müslüman göçmenleri ifade eder.

Tablo 1: Biga Ilçesinde Yerlesim Yerleri
(Sirasiyla: Köy veya Belde Ismi, Etnik Özelligi, Kurulus Tarihi, Geldigi Yer [Ülke, Sehir, Köy])

ABDIAGA: Pomak, 1891, Bulgaristan, Filibe, Rahova.
ADLIYE: Muhacir, 1889, Bulgaristan, Filibe vs.
AGAKÖY: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Razgrad/Sumnu.
AHMETLER: Yörük, 1561.
AKKAYRAK: Pomak, 1904, Bulgaristan, Filibe, Tomraç ve Küçükköy.
AKKÖPRÜ: Kumuk, 1872, Dagistan, Aksay ve Magaçkale.
AKPINAR: Yörük (Tarih?) + Pomak, 1891, Filibe, Dravna ve Foyna.
AKSAZ: Mubadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Selanik, Doyran, Langaza, Klepe ve Turgutlu. (Eski Rum köyüdür)
AKYAPRAK: Muhacir, 1879, Bulgaristan, Razgrad, Ayazlar köyü.
ANBAROBA: Yörük (Tarih?), + Muhacir, 1894, Bulgaristan, Osmanpazari, Razgrad vs.
ARABAALAN: Pomak, 1885, Bulgaristan, Filibe, Lakavitsa.
ASAGI DEMIRCI: Çerkez, 1877, Kafkasya, Adige, Kuban; + Doksanüç Muhaciri, Bulgaristan, Razgrat, Osmanpazari, Sumnu, Aydos, Rusçuk, Silistre.
AYITDERE: Türkmen, 1411 + Muhacir, 1878, Bulgaristan.
AZIZIYE: Kumuk, 1869, Dagistan.
BAHÇELI (Ihsaniye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban Havzasi, + Bulgaristan Muhacirleri, 1878.
BAKACAK (Ipkaiye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban Hafzasi, + Muhacir, 1877, Bulgaristan, Sumnu, Osmanpazari.
BAKACAKLIÇIFTLIGI: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Filibe, Yeniköy.
BALIKLIÇESME (BELEDIYESI): Muhacir, 1878, Bulgaristan, Tirnova, Sumnu, 1878
BEKIRLI: Yörük, 1561, Karaçadirli Asireti.
BEZIRGANLAR: Yörük, 1648.
BIGA: Yerli + Muhacir + Pomak + Çerkez + Kumuk + Çeçen + Mubadele Muhaciri + Çingene, vd.
BOZLAR: Yörük, 1625 + Muhacir, 1943, Bulgaristan, Eski *****a.
CAMIALAN: Pomak, 1900, Bulgaristan, Filibe, Daudvu, Kurusu ve Drievu.
CIHADIYE: Çerkez, 1887, Kafkasya, Adige, Kuban.
ÇAKIRLI: Yörük, 1711.
ÇAVUSKÖY: Yerli, Yörük ? 1385 ?
ÇELIKGÜRÜ: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Razgrad, Karaveliler, Hocalar.
ÇELTIK: Muhacir, 1882, Sumnu, Akyar (Eski Bulgar köyüdür).
ÇESMEALTI: Pomak, 1878, Bulgaristan, Botevgrad, Orhaniye.
ÇINARDERE: Çeçen, 1864, Dagistan, + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Sumnu.
ÇINARLIKÖPRÜ: Çeçen, Dagistan, 1848 + Muhacir, Bulgaristan, Çesitli.
ÇÖMLEKÇI: Muhacir, 1878 (Karagaç Köyünden gelen tarafindan kurulmustur).
DANISMENT: Yerli, 1171.
DEGIRMENCIK: Mübadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Selanik Dedeagaç, + Muhacir, Bulgaristan, Kosova, Üsküp (Eski Rum köyüdür)
DEREKÖY (Sevketiye): Çerkez, 1872, Kafkasya, (AdigeKuban, Krosnodar, Tantogay ve Sinci köyleri, 1872.
DIKMEN: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Kircaali, Boruva.
DOGANCI: Kumuk, 1877, Dagistan, Aksay sehri Vadigilli, Elpeyli Torgalli, + Romanya ve Bulgaristan Muhacirleri, 1934.
EGRIDERE: Muhacir, 1871, Eski*****a, Akmehmet Köyü, Sumnu Nasçi Köyü.
ELMALI: Pomak, 1882, Bulgaristan, Filibe, Bukova, Rakovutsa, Drenova.
EMIRORMAN (Ihvaniye): Çerkez, 1881, Kafkasya, Adige, Kuban, Eskalay.
ESKIBAKACAK: Yörük, 1542 (Türk Bakacak).
ESKIBALIKLI: Yörük, 1600, + Tatar, 1761
EYBEKLI: Yörük, 1731 + Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Rubcuz, 1878, + Muhacir, Bulg. Lofça
GEMICIKIRI: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Eski*****a, Kamçiboylu; Sumnu, Yasçi.
GEREDELI: Yörük, 1445.
GERLENGEÇ: Muhacir, 1877, Razgrad, Sultaniye, Eski*****a Popköy.
GEYIKKIRI: Kumuk, Dagistan, 1860 + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Eski*****a, Baliksu, + 1934, Razgrad, Pabuççular.
GÖKTEPE: Muhacir, 1888, Bulgaristan, Eski*****a, Kayabasi, Hocaköy.
GÜLEÇ KÖY: Muhacir, 1881, Bulgaristan, Tunca/Arda Akincilar Köyü.
GÜMÜSÇAY (BELEDIYESI) (Demetoka): Yerli, Tarih ?.
GÜNDOGDU (Karanti): Pomak, 1883, + Muhacir, 1883, Bulgaristan, Filibe, Evciler, +Sumnu Terbi Köy, Karliova,
GÜRÇESME (Arapçesme): Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Osmanpazari, Araplar, Asagi Kapdagi ve Ayazlar
GÜRGENDERE: Muhacir, 1884, Bulgaristan, Razgrad, Umur.
GÜVEMALAN KÖYÜ: Yörük, 1855 + Muhacir, 1895, Bulgaristan, Sumnu + Pomak, Filibe Küççükköy ve Tomaç.
HACIHÜSEYINYAYLASI: Muhacir, 1891, Bulgaristan, Filibe, Tekke Köy.
HACIKÖY (Maksudiye): Çerkez, 1872, Adige, Kuban, + Muhacir, 1878, Bulgaristan Razgrad, Eski*****a, Sumnu.
HACIPEHLIVAN (Hulübeliler): Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Hülübe.
HARMANLI (Fiilik): Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Dervisova.+ Muhacir, Bulgaristan, Sumnu, Aydos
HAVDAN: Pomak, 1881, Bulgaristan Filibe, Poyna, Dravna, Bukfu.
HISARLI (Hasali): Yörük, 1711.
HOSOBA: Yörük, 1767 + Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Ada Köyü, Lofça.
ILICABASI: Pomak, 1893, Bulgaristan, Filibe, Lakaviça, Corgan, Tafrisna.
ISIKELI (Esekçi): Pomak, 1896, Bulgaristan, Filibe, Lokavitsa.
IDRISKORU (Tevfikiye): Çerkez, 1873, Kafkasya, Adige, Kuban, 1873.
ILYASALAN: Pomak, 1911, Bulgaristan, Filibe, Tomraç ve Küçükköy.
ISKENDERKÖY: Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Drenova, + Yunanistan Dedeagaç, + Kosova Ronen (Eski Bulgar köyüdür).
KAHVETEPE (Serefiye): Çerkez, 1874, Kafkasya, Adige, Kuban.
KALAFAT: Bosnak, 1861, Saraybosna, Kesalak, Bihaç Velikakyarusa, Sazin.
KALDIRIMBASI: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad.
KANIBEY (Popköy): Muhacir, 1883, Bulgaristan, Razgrad, Popköy.
KAPANBELEN: Pomak, 1869, 1877, Bulgaristan, Filibe, Dobrulu Köyü.
KARAAGAÇ: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Karaagaç Köyü.
KARABIGA (Belediye): Yerli.
KARACAALI: Yörük, 1700’ler + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Sumnu, Çavusköy, Kurtlar, Saraçlar.
KARAHAMZALAR: Yörük, 1700’ler+ Muhacir, 1897, Bulgaristan, Razgrad Sumnu, Akyar, + Sumnu, Siyahlar, 1934.
KARAPÜRÇEK: Yörük (Karakeçili), 1812 + Romanya Muhaciri, 1934, Köstence, Siyahlar Köyü.
KASIKÇIOBA: Yörük, 1761.
KATRANCI: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Karlova, Bançeliköy.
KAYAPINAR: Muhacir, 1878, Bulgaristan, Razgrad, Araplar, Hocaköy, Dereköy, Ayazlar.
KAYNARCA: Pomak, 1896, Bulgaristan, Filibe, Çatrak, Direnova, Steminak, Çurkuvu ve Sriyavu.
KAZMALI: Muhacir, 1883, Bulgaristan, Sumnu, Dobruca, Pravda, *****ali.
KEMER: Mübadele Muhaciri, 1925, Yunanistan, Dedeagaç, Vardar ve Selanik. (Eski Rum Köydür).
KEPEKLI: Muhacir, 1903, Bulgaristan, Aydos, Kiremitçik Köyü.
KOCAGÜR: Muhacir, 1877, Bulgaristan, Sumnu, Hocaköy; Razgrad, Kurtlar.
KORUOBA: Yörük Tarih ? + Muhacir, 1878, Bulgaristan, Osmanpazari, Karinabat, Tirnova, Silistre vs.
KOZÇESME (Belediye): Muhacir, 1884, Bulgaristan, Sumnu, Karaveliler.
OSMANIYE: Çerkez, 1877, Kafkasya, Adige, Kuban.
OTLUKDERE: Muhacir, 1879, Bulgaristan, Sumnu, Çobanköy, Osmanpazari, Tirnova.
OVACIK: Yörük, 1761.
ÖRTÜLÜCE: Muhacir, 1904, Filibe, Inebekçi köyü, Kircaali, Hasköy.
PASAÇAYI (Bogaalan): Yörük, 1681.
PEKMEZLI: Yörük, 1261.
RAMAZANLAR: Yörük, 1461.
SARICAKÖY: Yörük, 1360.
SARIKAYA: Göçebe, 1860 + Pomak, 1879, Bulgaristan, Filibe, Rava, Yesilköy, Tirmis.
SARISIVAT: Muhacir, 1886, Bulgaristan, Filibe, Baruva, (Kircali).
SARNIÇ: Yörük, 1711.
SAVASTEPE (Lütfiye): Çerkez, 1878, Kafkasya, Adige, Kuban.
SAZOBA: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Razgrad, Kosovina.
SELVI: Muhacir, 1887, Bulgaristan, Sumnu, Selvi, Görmekçe.
SIGIRCIK; Muhacir, 1877, Bulgaristan, Razgrad, Osmanpazari, Sumnu.
SINEKÇI: Muhacir, 1880, Bulgaristan, Eski*****a, Nasçiköy, Adaköy, Çukurkisla, Tekeli, Razgrad, Bugular.
SAKIRBEY: Muhacir, 1299, Bulgaristan, Eski Zagra.
SIRINKÖY: Muhacir, 1880, Razgrad, Kosovina.
TOKATKIRI: Çerkez, 1265, Adige + Muhacir, Bulgaristan, Razgrad, Eski Zagra, Filibe vs.
YANIÇKÖY: Yörük, 1685.
YENICEKÖY: Muhacir, 1893, Bulgaristan, Pravadi vs + Mubadele Muhacirleri, 1925, Yunanistan, Selanik, Florina, Dedagaç, Sofular (Eski Rum köyüdür).
YENIÇIFTLIK (Belediye): Pomak+Muhacir, 1895, Bulgaristan, Belaslatina, Lofça, Bejanova, Palamarsa, Köklüce, vs.
YENIMAHALLE: Muhacir, 1882, Bulgaristan, Razgrad, Dogandere, vd.
YESILKÖY (Çilingir Mahallesi): Pomak, 1882, Bulgaristan, Filibe, Çilingir Köy.
YOLINDI: Pomak, 1878, Bulgaristan, Filibe, Naresçan,
YUKARIDEMIRCI: Yörük (1861)+Muhacir, 1878, Bulgaristan, Sumnu, Eskiköy, Sirtmahalle.

Derleyen ve yazan : Öğretmen Engin GÜRSU

[pomaklar.com]

Yukaridaki Tablo’nun incelenmesi sonucu, Biga’daki yerlesim yerlerini (köy ve beldeleri) öncelikle “yerli köyler” ve “yerli olmayan köyler” olmak üzere ikiye ayirabiliriz. Biga köylerinin yerlerini görmek için bildirinin sonundaki Harita 1’e bakilabilir.

1.1. Yerli Köyler
Biga’da 26 yerli köy ve 3 tane yerli belediye vardir. Yerli köyler sunlardir: Ahmetler, Akpinar, Anbaroba, Ayitdere, Bekirli, Bezirganlar, Biga (Belediye), Bozlar, Çakirli, Çavusköy, Danisment, Eskibakacak, Eskibalikli, Eybekli, Geredeli, Gümüsçay (Belediye), Güvemalan, Hisarli (Hasali), Hosoba, Karabiga (Belediye), Koruoba, Ovacik, Pasaçayi, Pekmezli, Ramazanlar, Saricaköy, Sarniç, Yaniçköy, Yukaridemirci. Ancak bunlardan dokuzu (Akpinar, Anbaroba, Ayitdere, Bozlar, Eybekli, Güvemalan, Hosoba, Koruoba, Yukaridemirci) saf yerli köyü degildir. Bunlarin içinde Bulgaristan’dan 1877-78 Osmanli-Rus Harbinden sonra gelen Türkçe konusan muhacirler ve Pomaklar da bulunmaktadir. Keza Biga Merkez’de ilçenin köylerinde yasayan bütün etnik gruplar da yasamaktadir. Yerli köylerin etnik köken olarak büyük ölçüde Yörük oldugu söylenebilir. Bunlar genellikle Osmanli döneminde göçebe olan Yörük asiretlerinin iskan edilmeleri sonucu kurulmuslardir. Bunlarin içinde en eski köylerin Danisment ve Pekmezli oldugu bilinmektedir. Danisment köyünün kurulusunun Osmanli’dan eskiye gittigi söylenir.
1876 tarihli Cezair-i Bahri Sefid Salnamesine göre, Biga’da 2557 hane Müslüman, 1015 hane Rum, 60 hane Ermeni ve 13 hane Kipti yasiyordu[6]. Aksaz, Degirmencik, Kemer ve Yenice köylerinin o zamanki ahalisi ise Rum idi. Çeltik ve Iskender köy ise eski Bulgar köyleridir. 1877’den önce Biga ilçesinde az köy olmasina ragmen, çok çiftlik vardi. Bu çiftliklerin çogu binlerce dönüm olmasina ragmen arazilerinin tamami islenemiyordu. Doksanüç Harbinden sonra Biga’ya binlerce muhacir akin etti ve Biga’nin bugünkü köylerinin çogunlugu bu muhacirler tarafindan kuruldu.

1.2. Yerli Olmayan Köyler.
Bu 26 köy ve 3 belediyenin disindaki bütün köy ve belediyelerin hepsi, yani 81 köy ve 3 belde 1870’lerden sonra kurulmus yerli olmayan köy ve beldelerdir. Yerli olmayan köyler de kendi içinde büyüklük sirasina göre, Muhacir (39 köy), Pomak (16 köy), Çerkez (12 köy), Kumuk (4 Köy), Çeçen (4 köy), Mübadele Muhaciri (4 köy), Bosnak (1 köy) olmak üzere 8 gruba ayrilabilir.


1.2.1. Muhacir Köyleri
Biga’da yerli olmayan köyler arasindaki en büyük grubu “Muhacir” köyleri olusturmaktadir. Burada hemen belirtelim ki, genel Türkçe’de “muhacir”, “göçmen” demektir[7]. Ancak Biga’da “muhacir” kelimesi “göçmen” kelimesine göre daha dar bir anlama sahiptir. Biga’da “muhacir” denince bütün göçmenler degil, sadece Bulgaristan’dan gelen ve anadil olarak Türkçe konusan göçmenler anlasilir. Biga’da Pomaklara, Çerkezlere, Kumuklara, Çeçenlere, aslinda onlar da “göçmen” olmalarina ragmen “muhacir” denmez; dogrudan bu gruplarin kendi adlari söylenir.
Biga’da 39 tane muhacir köyü vardir. Bunlar Adliye, Agaköy, Akyaprak, Bakacakliçiftligi, Balikliçesme (belediye), Çelikgürü, Çeltik, Çömlekçi, Dikmen, Egridere, Gemicikiri, Gerlengeç, Göktepe, Güleçköy, Gündogdu (Karanti), Gürçesme (Arapçesme), Gürgendere, Hacihüseyinyaylasi, Hacipehlivan (Hulübeliler), Kaldirimbasi, Kanibey (Popköy), Karaagaç, Karahamzalar, Katranci, Kayapinar, Kazmali, Kepekli, Kocagür, Kozçesme (belediye), Otlukdere, Örtülüce, Sarisivat, Sazoba, Selvi, Sigircik, Sinekçi, Sakirbey, Sirinköy, Yenimahalle. Bu köylerin disinda ayrica 17 köyde de muhacirler diger gruplar (yerliler, Pomaklar, Çerkezler, Kumuklar) ile birlikte yasamaktadir.
Muhacir köyleri, 1877-78 Osmanli-Rus Harbinden sonra Bulgaristan’in degisik yerlerinde gelen ve kendilerine “Doksanüç Muhaciri” denen kisiler tarafindan 1878-1904 yillari arasinda kurulmuslardir. Biga’daki muhacir köylerinin çogunlugu Bulgaristan’in Razgrad, Eski*****a, Sumnu sehirleri civarindaki köylerden gelmektedirler.
Ayrica belirtelim ki, Biga ve köyleri Bulgaristan’dan her zaman muhacir almaya devam etmistir. 1951-1952 yillarinda, 1970’lerde, 1989’da Biga Merkeze ve bazi köylerine yerlesen Bulgaristan’dan gelen muhacirler olmustur.
Biga’daki muhacir köylerinin çogunlugu Bulgaristan’daki bir Türk köyünün oldugu gibi göç edip Biga’da yeni bir köy kurmalari seklinde kurulmamistir. Bu köylerin pek çogu, Bulgaristan’in birkaç köyünden gelen muhacir ailelerinin bir araya gelerek kurduklari köylerdir. Kayapinar gibi 42 hane tarafindan kurulmus küçük bir köy bile, Bulgaristan’in dört ayri köyünden (Razgrad’in Araplar, Dereköy, Ayazlar ve Osmanpazari’nin Hoca köylerinden) gelen muhacir aileler tarafindan kurulmustur[8].
Biga’daki muhacir köylerinin bir kismi Doksanüç Harbinden hemen sonra 1878 yilinda kurulmustur. Ama bu köylerin çogunlugu 1877-78 Harbinden 5-10 yil sonra özellikle 1880’li yillarda kurulmustur. 1890’larda kurulan köyler de vardir. Bu köyleri kuran aileler, bu köyleri kurmadan önce Trakya’nin ve hatta Çanakkale ve Balikesir’in çesitli köylerinde geçici olarak 5, 10, 15 yil kadar yasamislardir.
Biga’daki muhacir köyleri devletin izniyle kurulmussa da, bu köylerin devlet tarafindan kuruldugunu, muhacirlerin devlet tarafindan basariyla iskân edildigi söylenemez. Bu köylerin çogunlugu bu köyleri kuran ailelerin kendi çabalari sonucunda kurulmustur. Keza pek çok köyün kuruldugu arazi de çogunlukla çevredeki yerli köylerden veya çitliklerden ücreti mukabilinde satin alinmistir.
.
1.2.2. Pomak Köyleri
Yerli olmayan köyler grubunda ikinci sirada Pomak köyleri gelmektedir. Biga’da toplam 16 tane Pomak köyü vardir. Bunlar Abdiaga, Akkayrak, Arabaalan, Camialan, Çesmealti, Elmali, Harmanli, Havdan, Ilicabasi, Isikeli (Esekçi), Ilyasalan, Iskenderköy, Kapanbelen, Kaynarca, Yesilköy (Çilingir Mahallesi), Yolindi köyleridir. Bunlarin disinda Akpinar, Eybekli, Gündogdu, Sarikaya, Yeniçiftlik (Belediye) köylerinde de Pomaklar yasamaktadir.
Pomak köylerinin çogunlugu o zamanlar Filibe’ye bagli çesitli köylerden gelmektedirler. Bu tür Pomaklara “Rodop Pomaklari” da denmektedir. Bu köyler genellikle daglik veya arazisi engebelik bölgelerde kurulmustur. Biga’daki Pomak köylerinden ikisini (Çesmealti ve Yeniçiftlik (kismen Pomaktir)) kuran aileler, Kuzey Bati Bulgaristan’dan gelmektedir. Çesmealti köyünü kuranlar Botevgrad (Orhaniye), Yeniçiftlik köyünü kuranlar Rahova’ya bagli Belaslatina köyünden gelmektedir. Bunlara “Lofça Pomaklari” da denmektedir. Çesmealti ovada kurulmustur. Yeniçiftlik köyünün arazisinin büyük çogunlugu oldukça düz bir arazidir.
Pomaklar, kendisine Pomakça denen bir dil konusmaktadirlar. Bu dil, tamamiyla Türkçe’den farklidir ve büyük ölçüde Bulgarca’ya benzemektedir. Bununla birlikte Pomaklar genellikle Türkçe de bilirler. Eski zamanlarda Pomak kadinlarinin Türkçe bilmedikleri söylenir. Günümüzde Pomakçanin Türkçe karsisinda geriledigi bir gerçektir. Karma Pomak köylerinde (örnegin Yeniçiftlik’te) Pomakça konusan kimse kalmamistir.
Pomak köylerinin göç edis ve kurulus hikayeleri muhacir köylerinin göç edis ve kurulus hikayelerine tamamiyla benzemektedir.
1.2.3. Çerkez Köyleri
Yerli olmayan köyler arasindaki üçüncü büyük grubu Çerkez köyleri olusturmaktadir. Biga’da toplam 12 Çerkez köyü vardir. Bunlar Asagidemirci, Bahçeli (Ihsaniye), Bakacak (Ipkaiye), Cihadiye (Buzalik), Dereköy (Sevketiye), Emirorman (Ihvaniye), Haciköy (Maksudiye), Idriskoru (Tevfikiye), Kahvetepe (Serefiye), Osmaniye, Savastepe (Lütfiye), Tokatkiri köyleridir. Ancak Asagidemirci, Bahçeli, Bakacak, Tokatkiri ve Haciköy’de muhacirler de yasamaktadir. Özellikle bugün Tokatkiri bir Çerkez köyünden ziyade bir muhacir köyüne dönüsmüstür. Bu köylerdeki Çerkezler, Adige Çerkezidir ve Kafkasyanin bugün Adige *****huriyeti sinirlari içinde kalan Kuban nehri havzasindan gelmektedirler. Biga’daki Çerkez köyleri genelde 1870’li yillarda kurulmuslardir ve Muhacir köylerine nazaran 5-10 yil kadar daha eskidirler.
1.2.4. Kumuk Köyleri
Yerli olmayan köyler arasinda dördüncü grubu Kumuk köyleri olusturmaktadir. Biga’da, Akköprü, Aziziye, Doganci ve Geyikkiri olmak üzere 4 tane Kumuk köyü vardir: Ancak Doganci ve Geyikkiri’da Bulgaristan muhacirleri de yasamaktadir. Biga’daki Kumuk köylerinin Dagistan’in, Aksay ve Mogaçkale bölgelirinden geldikleri söylenmektedir.
1.2.5. Mübadele Muhaciri Köyleri
Biga’da yerli olmayan köyler arasinda besinci grubu mübadale muhaciri köyler olusturmaktadir. Bunlar 4 tanedir. Aksaz, Degirmencik, Kemer ve Yeniceköy’dür. Bunlar eski Rum köyleridir. 1925 yilinda Türkiye’deki Rumlar ile Yunanistan’daki Müslümanlar arasinda mübadele (degisim) yapilinca Biga’daki bu dört köydeki Rumlar Yunanistan’a gönderilmis, onlarin yerine de Yunanistan’dan Müslümanlar getirilmis ve bu köylerde iskân edilmislerdir. Bunlar Yunanistan’dan Selanik, Doyran, Langaza, Klepe, Turgutlu, Dedeagaç dolaylarindan gelmektedirler. Içlerinden bazilarinin Çingene oldugu ve köylerini terk edip Biga’ya yerlestikleri rivayet edilir. Aksaz’da Dogu Karadeniz bölgesinden gelenler de vardir. Degirmencik ve Yeniceköy’de ise Bulgaristan muhacirleri de yasamaktadir.
1.2.6. Çeçen Köyleri
Biga’da yerli olmayan köyler arasinda iki de Çeçen köyü vardir. Bunlar Çinardere ve Çinarköprü’dür. Çeçenler Dagistan’dan gelmislerdir. Her iki köyde de bugün Bulgaristan muhacirleri de yasamaktadir.
1.2.7. Bosnak Köyü
Biga’da bir de Bosnak köyü vardir. Bu köy Kalafat’tir. Kalafat köyü, 1861 yilinda Bosna’nin Keselak kasabasindan, Bihaç kasabasina bagli Velikakladusa köyünden ve Sazin bölgesinden gelen Bosnak muhacirler tarafindan kurulmustur.
1.2.8. Romanya Muhacirleri
1934 yilinda Biga’ya Romanya’dan da muhacir gelmistir. Romanya’nin Köstence sehrinin Siyahlar köyünden gelen muhacirler aslen Yörük olan Karapürçek köyüne yerlestirilmislerdir. Yine Köstence’den gelen Romanya muhacirleri aslen Kumuk olan Doganci köyüne de yerlesmislerdir.
1.2.9. Arnavutlar
Biga’da bir Arnavut köyü yoksa da gerek ilçe merkezinde, gerek bazi köylerde Arnavut ailelere rastlanmaktadir.


Not;Kemal Gözler'in ''Lofça Pomak Köyleri'' ve ''Yeni Çiftlik Tarihi'' adlı çalışmalarından derlenmiştir.