Ilıcabaşı Köyü / Biga / Çanakkale

[pomaklar.com]

Çanakkale ili Biga ilçesinde toplam 113 adet yerleşim yeri vardır. Bunlardan 6’sı belediye(Biga,Karabiga,Gümüşçay,Kozçeşme,Balıklıçeşme,Yeniçiftlik) geri kalan 107’si ise köydür.
Bu belde ve köylerin büyük çoğunluğu, “Doksanüç Harbi” olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus savaşından sonra Bulgaristan’dan gelen kendilerine kısaca “Doksanüç Muhaciri” denen göçmenlerce kurulmuştur.
Bunlardan biri olan Ilıcabaşı köyü Bulgaristan'dan (Filibe,Lakavicha,Corgan,Tafrishna)göçen Pomak halkı tarafından 1893 yılında kurulmuştur.
Dağlık bir araziye kurulan köy Biga ilçesinin en güneyinde yer alır.
Batısında Kırgeçit Kaplıcası yer alır.

Ilıcabaşı ismi; Bilindiği gibi kaplıca veya şifalı suya ılıcada denmektedir.Köyde bulunan kaplıca ve şifalı su nedeniyle de köyün adı ılıcabaşı olmuştur .

Kültür ;
Büyük bir erzyona uğradığı rahatlıkla söylenebilir. El işçiliği ve dokuma tamamen yok olmuştur. Etnik motiflere örgü ve dantel örmelerinde rastlamak mümkün olsa da bir hakimiyetten söz etmek son derece güçtür. El dokuması olan ve adına "Cecela" (Yolluk) denen kilimleri artık dokunmamaktadır. Bu kilimler keçi yününden dokunurdu. Ağırlıklı olarak sarı, kırmızı ve siyah renklerde idi. Yaşlıların Pomakça türkü okudukları hala hatırlanır. Bu geleneği sürdüren kişi sayısı köy için yok denecek kadar azdır.

Köylüler kendi aralarında sülale isimleri ile ayrışırlar ( Chürenski, Feskuski, Smayuluski, Garmidollar, İbishuski vb.. )

Köken olarak köy sakinleri kendilerinden dahi bahsederken hala ve malesef "Turchîn" (Balkanlardaki müslümanlığın ismi) sıfatını kullanırlar ve Pomaklık bilinci tamamen zatıf yada yok olmuştur.










Köyden bir bölüm, Üst mahalle









Köyün geniş açılı fotoğrafı, Tamamı





Kuruluş yıllarından itibaren hızlı bir nüfus artışı gösteren köy tahmini olarak en kalabalık döneminde 500-600 kişiye ulaştı.
Köy tamamiyle Pomaklardan oluşur. Tamiyle Pomakça konuşurlardı.
Fakat zamanla Pomakların erkekleri Türkçe öğrendiler. Pomak kadınları ilk geldikleri zaman Türkçeyi hiç bilmezlerdi. Yıllar geçtikten sonra bile Pomak kadınlarının Türkçeyi biraz öğrendiklerini, belki anladıkları, ama konuşamadıkları söylenmektedir.
Günümüzde hala hiç Türkçe konuşamayan kadınlara rastlamak mümkündür.
Günümüzde kullandıkları dil olan Pomakça yerelleşmiş ve diğer bölgelerde konuşulan Pomakça'dan farklılık göstermektedir.
Esasen dilleri zamanla Türkçe'den etkilenerek değişti.
Günümüzde %100 Pomakça konuşulduğundan söz edemeyiz.
Yeni doğan çocukların Pomakça yerine Türkçe'yi tercih ettikleri bilinmekle birlikte dillerini korudukları da söylenebilir.

Pomakların erkek isimlerinin sonuna “-ço” ekledikleri bilinmektedir; Sülmanço, Hüseyinço gibi.
Kadın isimlerinin sonuna da “-ka” eklemektedirler: Hatiçka, Şerifka, Fatminka gibi.
Keza Pomaklarda isimleri kısaltma, hatta isimleri başka isme dönüştürme adeti vardır.
Örneğin: Mehmet:"Met/Metçe", Şerafettin:"Şerf", Hayrettin:"Hayret" gibi.

Ekonomi tamamen tarım ve hayvancılığa dayanır. Son yıllarda ahır hayvancılığı gelişme göstermekle birlikte halen otlaklarda keçi, koyun gibi küçükbaş hayvan yetiştiriciliği devam etmektedir. Buğday, arpa ekimi devam etmektedir. Ticari amaçla yapılmayan bu ekim, tamamen iç tüketim içindir.

Çanakkale iline 108 km, Biga ilçesine 18 km uzaklıktadır.

Ekonomik nedenlerle dış göz çok fazla yaşanmıştır. Günümüzde 10-15 ailenin yaşadığı tahmin edilmektedir. Tahmini Nufus 60-80 civarıdır.