GLASUVA NA POMAČİ ......POMAK HALKININ SESİ
Uye olarak desteklerimizi sunalim.

Join the forum, it's quick and easy

GLASUVA NA POMAČİ ......POMAK HALKININ SESİ
Uye olarak desteklerimizi sunalim.
GLASUVA NA POMAČİ ......POMAK HALKININ SESİ
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

GERMEN DEDU

4 posters

Aşağa gitmek

GERMEN DEDU Empty GERMEN DEDU

Mesaj tarafından pomaklar.com C.tesi Tem. 04, 2009 12:17 pm

GERMEN DEDU

GERMEN DEDU Germen10

Pomak olan ve halen Pomakça konuşulan Hayrabolu ilçesi şalgamlı Köyünde Çocukluğumuz sırasında yaşanan ancak zamanla Modern Tarıma geçiş ve TV gibi iletişim araçlarının gelişmesi ile unutulan ve 20 yıl öncesine kadar sadece büyüklerin nezaretinde Çocukların katıldığı bir yağmur duası ritüel den söz etmek istiyorum. Bunu burada sizlerle paylaşmamın esas sebebi Sizlerin veya büyüklerinizin yaşadığı veya geldiği balkan ülkelerdeki biz Pomakların veya o yerlerde yaşayan diğer yerel halkın çevresinde bu veya buna benzer böyle bir etkinlik veya ritüel den bilgisi var olan arkadaşların bizlerle paylaşmasını istiyorum.

GERMEN DEDU Peperu10

Ritüel olarak değerlendirdiğim bu gelenek uzun zaman yağmur yağmadığı ve kurak geçen bahar ve yaz aylarında Yağmur duası nedeni ile yapılırdı. Özellikle kızlı erkekli Çocukların katıldığı ve yaşça daha büyük olanların nezaretinde biz Çocuklar, (huma) dediğimiz killi topraktan bir insan heykelciği yapardık. ve bu heykelciği eski tip kiremit üzerine koyardık. üzerine ince bir bezle örter ve bunu Pomakça (ISTIRSIK) Tabir ettiğimiz herhangi bir ailenin en küçük erkek çocuğuna taşıttırırdık. Heykelciğe GERMIN DEDU derdik. Grupta olan diğer çocuklarla köyde ev ev dolaşıp, gelinen Ev sahibine ‘’ Biz sana germen duduyu getirdik. Der. Bunun üzerine Ev Sahibi ‘’ Ben onu su ile yıkıyorum, oda bizi yağmurla yıkasın’’ şeklinde söylenerek GERMEN DEDU heykelciğini su ile ıslatarak ve daha sonra bir miktar yağ, un,şeker gibi malzeme verirdi. Bu şekilde köyde dolaşılan mahalle halkından torbaların içine yağ, un, şeker, vb malzemeleri toplar ve daha sonra köy kenarında bulunan dere kenarına giderdik. Köyden birkaç kadın veya Büyüklerimiz ateş yaktırarak toplanan malzemelerle Pomakça ( KAŞA) veya (Medına kaşa ) diye tabir ettiğimiz unlu tatlıyı yaparlardı. Kazanlardan Tepsilere döker ve üzerine hafif kırmızı toz biberle kızdırılmış yağ dökerlerdi. Hazır olunca tüm çocuklar yanlarında getirmiş oldukları kaşıklarla tatlıya dalardık.

GERMEN DEDU Germen11

Yemek olayı bitince kaşa tatlısını yapan kadın tarafından önce orada hazır bulunan ailelerin en sonca ve küçük çocukları; POMAKÇADA bu çocuklara ( ISTIRSIK) denilir. Daha sonrada diğer çocuklar pek derin olmayan dereye atılırdı. amaç çocukları ağlatmak ve yağmur yağdırmak. İlk defa katılan çocuklar daha önceki yıllarda katılan çocuklara nazaran çekingen olur ve daha çok ağlarlardı. Buna alışan biz çocuklar daha sonra bunu eğlenceye çevirirdik.


Ritüel Kuzey Bulgaristan Kökenli. Köyümüz (Şalgamlı) da 110 yıl kadar önce, Kuzey Bulgaristan Lofça ve plevne civar köylerinden göçederek şu anki bölgeye gelmişler. En son hatırladığım kadar ile Köyümde Bu ritüeli 1986-1987 yıllarında uyguladık. Ritüel her ne kadar islama aykırı olsada Büyüklerimiz demekki bu yıllara kadar bir şekilde yaşatmışlar.Zaten küçüklüğümde dindar sayılan köyümüzdeki bazı kişiler Bu olay için '' Bırakın bu putperesliği,günah işliyorsunuz ''diye başımızdakilere seslendiklerini hatırlıyorum.Bu söylemler Mayıs ayı içerisinde yaşatılan ve her mayısın 6 sında yapılan GERGÖVDEN kutlamaları içinde geçerli olmuştu. Çünkü 15-20 yıl öncesine kadar kadar gelenekleri tam anlamı ile yapılan GERGÖVDEN günü artık HIDRELEZ olmuştu.

Köyümde en son 1986 yılında yapılan Germın dedu Heykelciği tıpatıp benzeri;


GERMEN DEDU Germen12


1.GERMIN DEDU –Bazı Bulgar folklorcuları “GERMAN” isminin:
A.”sıcak kaynak” anlamında olan trak kelimesi “Germa” kökenli olduğunu kabul ederler.Benzerleri :Sapareva banya/ Сапарева баня/kaplıcalarının Romalı adı- “Germaneya”/ Германея/;Cerman / Джерман./ırmağının adı.
B.Bir tanrının adı kabul edilir./Ben de bu tahmine daha fazla eğilimliyim/
Bu “GERMAN” isimli tanrı doğa güçlerini afetlerini idare eden tanrıdır.Yakına kadar “germane” denilen Yağmur duası bilinirmiş.Bulgarlar bu dua esnasında aşağıdaki şarkıyı söylerlermiş:
“Пеперуда, Пеперуда
от орало на копало.
Дай боже дъжд!! “
***
Okunması:
“Pweperuda,Peperuda
Ot oralo na kopalo
Day boje dıjd!”
***
Anlamı:
“Kelebek,Kelebek
Sabandan kazmaya dek
Ver yaradanım yağmur!”
/Neden :”Yağ! Yağ yağmur!
-Tarlada çamur!
- teknede hamur…”
anımsıyor bu kafa ? /

2.KAŞA / Bulgarca “КАША “-И =Lapa,bulamaç,ezik meyve;
mecazi anlamda –karmakarışık şey
3.3. ISTIRSIK.Bulgarcada “ИЗТЪРСАК“(iztırsak) Ailenin son çocuklarına denilir.Genelde bunların diğer çocuklardan hayli yaş farkı olur.”Plan –program dışı”,daha olgun yaşta anne ve babadan gelen çocuklardır.
(Deliorman’da bizde bu çocuklara,bazı yerlerde, “sonka” derler).Konumları biraz farklıdır.Çoğu kez akıllı sayılırlar,
özel sevilirler.


Kaynak : http://www.balkanskidom.com/showthread.php?t=4183
pomaklar.com
pomaklar.com
Admin
Admin

Erkek
Mesaj Sayısı : 1529
Yaş : 51
Yaşadığınız Yer - Doğum yeri : Pomakistan
İşiniz : Yazar,araştırmacı),Siyaset
Ad Soyad & İme Prezime : Pomaklar.com
Tesekkur : 42
Puan : 1647
Kayıt tarihi : 27/05/07

Character sheet
Blog: test

http://pomaknews.com

Sayfa başına dön Aşağa gitmek

GERMEN DEDU Empty Geri: GERMEN DEDU

Mesaj tarafından Filiz Konstantin Salı Ocak 26, 2010 8:31 pm

Paylastiklarin icin tesekkürler. Ben sipahi köyünde büyüdüm lakin köyümüzde böyle bir rituelin yapildigini animsamiyorum. Bana samanizmi hatirlatti anlattiklarin.

sevgiler
Filiz Konstantin
Filiz Konstantin
Yeni Üye
Yeni Üye

Kadın
Mesaj Sayısı : 7
Yaş : 56
Yaşadığınız Yer - Doğum yeri : Berlin - Istanbul
İşiniz : Sosyalpedagok, Sosyaldanışman
Ad Soyad & İme Prezime : Filiz Konstantin
Sülale ismi : Ceylanka
Tesekkur : 10
Puan : 19
Kayıt tarihi : 04/01/10

Character sheet
Blog:

http://www.ffk-therapie.eu

Sayfa başına dön Aşağa gitmek

GERMEN DEDU Empty Geri: GERMEN DEDU

Mesaj tarafından pomakalev Ptsi Şub. 01, 2010 3:54 pm

bizim köyde vardı bu filiiizzz ben biliyorum bizde yapardık ıstırasak diyoruz son çocuklar ıslatıldımı yağmur yağar derler ama ağlaması lazım
pomakalev
pomakalev
Yeni Üye
Yeni Üye

Kadın
Mesaj Sayısı : 6
Yaş : 45
Yaşadığınız Yer - Doğum yeri : istanbul/Edirne-uzunköprü
İşiniz : optisyen
Ad Soyad & İme Prezime : Alev
Tesekkur : 3
Puan : 11
Kayıt tarihi : 10/03/08

Sayfa başına dön Aşağa gitmek

GERMEN DEDU Empty Geri: GERMEN DEDU

Mesaj tarafından pomaklar.com Ptsi Şub. 01, 2010 4:57 pm

pomakalev demiş ki:bizim köyde vardı bu filiiizzz ben biliyorum bizde yapardık ıstırasak diyoruz son çocuklar ıslatıldımı yağmur yağar derler ama ağlaması lazım

Yani olan gariban cocuklara oluyordu:)) Garipler nedenagladigini bile bilmezler herhalde Smile)
pomaklar.com
pomaklar.com
Admin
Admin

Erkek
Mesaj Sayısı : 1529
Yaş : 51
Yaşadığınız Yer - Doğum yeri : Pomakistan
İşiniz : Yazar,araştırmacı),Siyaset
Ad Soyad & İme Prezime : Pomaklar.com
Tesekkur : 42
Puan : 1647
Kayıt tarihi : 27/05/07

Character sheet
Blog: test

http://pomaknews.com

Sayfa başına dön Aşağa gitmek

GERMEN DEDU Empty Geri: GERMEN DEDU

Mesaj tarafından decenqua Salı Mart 02, 2010 9:33 pm

İslama aykırı olduğunu düşünmek yanlış bence.Bunu İbadet olarak değilde bir eylence olarak yaparak pek ala yaşatılırdı.Mesela Baharın başlarında,yada Yaz başlarında.Önemli olan bir geleneği yaşatmak,sosyal hayatta birlikte eylenceleşmeleri muhafaza etmek.Mesela yüz yılımızda çcuklarımızı böyle çoğulcu temiz geleneksel eylencelere döndürmeye ne kadar ihtiyacımız var.
Düşünün saatlerce bilgisayar başına kitlenmiş,hareketsiz fastbut alışkanlığında,obez tehlikesi altındaki çocuklarımızı düşünün.Hareket,cıvıl cıvıllık gibi etkinliklerden uzak,sosyalleşmeyi çocuklukyan beceremez bireyler oluyor artık.Yada Diskolara kitlenmiş,gürültü patırtıda alkol belasına müptelalaşmış gençler oluşuyor daha sonra.
Öyle o dinimizce yasak,bu yasak diyerek batıdan gelen alışkanlıklara bulaşıldı.Folklorik değerleri,rituelleri beraberlik adına,sosyalleşme adına bilhassa teşvik edip yaşatmalısınız.

İlk yorumumla herkese selamlarımı sunar,sitelerinizde güzel ve siz Pomak kardeşlerime ait güzide gelenekleriyle geleceğe yürümenizi dilerim.Değerlerinizin kıymetini bilin,folklorunuzun ve anadilinizin değerlerini bilin ve yitirilenleri,unutulup tatbik edilmeyenlerin geri dönüşümünü sağlayın.

Ben Balıkesir/Gönenliyim,Pomak değilim Çerkes kökenliyim amma Pomak aile dostlarımla büyüdüm,ilk sevdalandığım kız hanım hanımcık bir Pomak kızıydı,kısmet değilmiş amma güzel bir Pomak delikanlısı kardeşimizle evlendi ve o benim dünya ahret kardeşim,eşide öyle.

Pomakların temiz,misafirperver,hoş görülü,güzel ahlaklı insanlar olduğunua bilhassa şahidim.

Selam olsun Pomak kardeşlerime,Allah'a emanet olun.
decenqua
decenqua
Üye
Üye

Erkek
Mesaj Sayısı : 48
Yaş : 63
Yaşadığınız Yer - Doğum yeri : 50 Balıkesir/Gönen
İşiniz : Emekli
Ad Soyad & İme Prezime : Recep ŞEREF
Sülale ismi : Çerkezlerin (Adiğe) Decen Sülalesi
Tesekkur : 27
Puan : 88
Kayıt tarihi : 25/02/10

Sayfa başına dön Aşağa gitmek

Sayfa başına dön


 
Bu forumun müsaadesi var:
Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz